Proces demograficznego starzenia się społeczeństwa postępuje na całym świecie. W 2030 roku około 12% wszystkich Europejczyków osiągnie wiek 75 lat i więcej, a 7% przekroczy wiek 80 lat. Czas trwania życia po zaprzestaniu aktywności zawodowej będzie się wydłużał. Jest to spore wyzwanie dla polityki społecznej, zwłaszcza na poziomie lokalnym. Jakość życia w dużej mierze uzależniona jest od stanu zdrowia. Wraz z postępowaniem procesu starzenia zmniejsza się poziom samodzielności, co zwiększa zapotrzebowanie na wsparcie.
Współczesna polska rodzina jest zwykle niewielka, ponieważ upowszechnił się model z jednym lub dwójką dzieci. W związku z wydłużeniem życia coraz więcej rodzin jest wielopokoleniowych. Coraz więcej członków rodziny wymaga pomocy przy jednoczesnym zmniejszeniu liczby potencjalnych opiekunów osób starszych. Popularna migracja ludności wpływa na zmniejszenie udzielanej pomocy i wzrost osamotnienia osób starszych.
W wielu sferach życia seniorzy narażeni są na ryzyko wykluczenia społecznego. Główne przyczyny to: pogarszający się stan zdrowia, choroby przewlekłe, spadek sił witalnych, brak aktywności, poczucie osamotnienia i brak kompetencji cyfrowych. Starzenie pociąga za sobą szereg emocjonalnych i psychologicznych wyzwań. Osoby starsze często cierpią z powodu choroby, niepełnosprawności czy żałoby po stracie bliskich. Wszystkie te doświadczenia mogą wywołać depresję. Bardzo ważnymi elementami mogącymi zminimalizować powyższe czynniki zagrożenia są integracja społeczna i pozostawanie aktywnym.
Zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym, to właśnie lokalne władze samorządowe są odpowiedzialne za realizację ważnej części zadań z zakresu polityki społecznej. Najważniejsze zadania polityki wobec starzenia się to sprzyjanie integracji wewnątrzpokoleniowej i międzypokoleniowej oraz stwarzanie warunków do udziału seniorów w życiu społeczności lokalnej. Jednym z rozwiązań jest tworzenie przez samorządy ośrodków wsparcia i domów dziennej opieki.
W Luboniu funkcję tę spełnia Dzienny Dom „Senior-Wigor” położony przy ul. Romana Maya 1b. W miejscu tym promowane i wspierane jest zdrowe i aktywne starzenie się, aby osoby starsze dłużej pozostawały sprawne i samodzielne. Seniorzy w domu dziennego pobytu spędzają do ośmiu godzin dziennie, w towarzystwie wykwalifikowanego personelu i innych seniorów, korzystając z obiadu, gimnastyki oraz bogatej oferty edukacyjnej, kulturalno-oświatowej oraz terapii zajęciowej. W Dziennym Domu „Senior-Wigor” w Luboniu można skorzystać także z treningów pamięci, porady pielęgniarki, psychologa czy usług krawieckich. Udokumentowano, że samotne życie nie sprzyja osobom starszym, dlatego kontakty towarzyskie i aktywność ruchowa może spowolnić rozwój chorób otępiennych, wydłużyć życie i poprawić jego jakość. Bądźmy aktywni umysłowo, fizycznie i towarzysko!
Jagienka Okoń-Niewiejska – Kierownik Dziennego Domu „Senior-Wigor” w Luboniu
Źródła:
P. Błędowski, Z. Szweda-Lewandowska, „Polityka wobec starości i starzenia się w Polsce w latach 2015-2035. Aspekty teoretyczne i praktyczne”, IPiSS, Warszawa 2016, s. 15.
Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tekst jednolity Dz. U. z 2024 r. poz. 609.