Dzięki bohaterstwu i postawie uczestników Powstania Wielkopolskiego możemy dziś cieszyć się wolnością.
Prochy powstańców
W piątek, 16 lutego w kolumbarium na cmentarzu junikowskim w Poznaniu złożono prochy powstańców: Mariana Bąka, Wincentego Jurdzińskiego, Wawrzyńca Rembikowskiego, Stanisława Ruksa, Władysława Nowackiego (był przydzielony do 4 kompanii marynarzy Adama Białoszyńskiego) oraz jego żony – Teodozji Nowackiej, a także Marcina Weychana oraz jego żony – Bronisławy Weychan.
Ich szczątki pod koniec grudnia 2023 r. zostały ekshumowane z ośmiu zapomnianych grobów na terenie cmentarza junikowskiego. Następnie je spopielono i umieszczono w specjalnie przygotowanych urnach.
Data uroczystości nie została wybrana przypadkowo – to właśnie 16 lutego, dokładnie 105 lat temu zakończyło się Powstanie Wielkopolskie. Ceremonii towarzyszyła warta honorowa, odczytane zostały biogramy powstańców, a złożenie urn nastąpiło w asyście wojska.
Kamień węgielny
Tego samego dnia – w 105. rocznicę Rozejmu w Trewirze uroczyście wmurowano kamień węgielny pod budowę nowego Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919. Stała się nim historyczna kostka brukowa z ulicy Ratajczaka, na której padły pierwsze strzały zwycięskiej insurekcji.
Akt erekcyjny umieszczono w kapsule pamięci wraz z innymi artefaktami. Tekst dokumentu głosi m.in.: „Jest naszą intencją, by nowa siedziba Muzeum Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 stała się miejscem spotkania ze wspaniałą historią, pisaną najpierw marzeniami o wolnej Polsce, potem planami jej odzyskania, a wreszcie działaniami zbrojnymi wielkopolskiego oręża, z których jesteśmy tak dumni”. Akt podpisali: Marek Woźniak – Marszałek Województwa Wielkopolskiego i Przemysław Terlecki, dyrektor Wielkopolskiego Muzeum Niepodległości. Nowoczesny obiekt w stolicy Wielkopolski powstanie przy Wzgórzu Świętego Wojciecha, u zbiegu ulic Północnej i Księcia Józefa. Gotowe muzeum będzie można zwiedzać od grudnia 2026 r.
Jacek Krzyżański – przedstawiciel Koła Rodzin Marynarzy Powstańców Wielkopolskich 1918/19